อยากรู้ฝืมือช่าง? ดู “ตำแหน่งติดบานพับ”
โดย นิธิพันธ์ วิประวิทย์ ZmyHome
ผู้คนมักให้ความสนใจประตูต่าง ๆ ว่าทำจากวัสดุอะไร มีหน้าตาควรค่าแก่บ้านเราขนาดไหน แต่อุปกรณ์ที่ขับเคลื่อนประตูให้ใช้งานได้ที่สำคัญที่ลืมไม่ได้คือ บานพับ บานพับประตูบ้านที่ใช้กันทั่วไปมีชื่อว่าบานพับปีกผีเสื้อ ที่เรียกว่าปีกผีเสื้อ ก็เพราะมีลักษณะเป็นแกนหมุนตรงกลางและมีปีกยื่นออกมาสองข้าง ด้านหนึ่งขันติดที่บานประตู ส่วนอีกด้านติดที่วงกบ หน้าที่หนึ่งของบานพับคือรับน้ำหนักประตู
บานพับประตูมีหน้าที่สำคัญคือทำให้ประตูเปิดปิดได้ จึงมีคุณสมบัติพื้นฐานที่ต้องการคือ มีความแข็งแรงทนทาน รับน้ำหนักบานประตูเมื่อเปิดปิด การเลือกบานพับประตูจึงขึ้นอยู่กับน้ำหนักของประตูเป็นประเด็นสำคัญ บานประตูทำจากวัสดุหลายประเภทเช่น บานไม้จริง ซึ่งสวยงาม แข็งแรง และหนัก, บานไม้อัด เรียบง่าย เบา, บานพีวีซี เบามาก ดูบ้าน ๆ, บาน HDF ดูแลง่าย ได้ลวดลายพองาม แข็งแรงพอใช้ได้ น้ำหนักพอประมาณ นอกจากนั้นน้ำหนักบานยังขึ้นกับขนาดความกว้างความยาวที่ไม่เท่ากัน
สำหรับประตูเล็ก ๆเบา ๆ การเลือกใช้บานพับไม่ค่อยมีปัญหา เช่น บานประตูพีวีซี จะใช้บานพับซักสองตัวติดที่ส่วนบนและส่วนล่างส่วนละตัวก็เพียงพอ แต่ถ้าเป็นประตูที่หนัก เช่นบานไม้จริงกว้าง 90 ซม. สูง 2 เมตร อาจต้องใช้บานพับถึง 4 ตัวเพื่อช่วยกันรับน้ำหนัก ซึ่งโดยปกติบานพับแต่ละรุ่นจะมีบอกน้ำหนักที่รับได้ต่อบานพับ 1 ตัว ถ้าเรารู้น้ำหนักบาน ก็สามารถรู้จำนวนบานพับที่ควรใช้ได้ทันที เฉลี่ยจำนวนบานพับเท่า ๆ กัน ดูลื่นหูลื่นตาแต่ไม่ถูกหลักการรับแรง
สำหรับความเข้าใจทั่วไป พอได้บานพับมามา 3 ถึง 4 ตัว ก็จัดการแบ่งเฉลี่ยติดที่ระยะห่างเท่า ๆ กันตลอดความสูงบาน ซึ่งเป็นวิธีที่ผิด ช่างที่มีความรู้จะติดบานพับด้านล่าง ๆ ของประตูเพียงตัวเดียวเพื่อทำหน้าที่เป็นจุดหมุด แต่จะติดตั้งบานพับที่เหลือที่ครึ่งบนของตัวบาน เพราะธรรมชาติของจุดหมุนและการทิ้งน้ำหนักของบานซึ่งฉุดตัวประตูให้ตกลงจะเกิดที่บานพับส่วนด้านบนของบานเป็นหลัก ส่วนบานพับด้านล่างรับแค่แรงกดที่บานประตูกดไปที่วงกบเท่านั้น
การติดตั้งจำนวนบานพับให้อยู่ส่วนบนของบานมากหน่อยจึงเป็นการใช้ศักยภาพของบานพับได้สมบูรณ์ที่สุด แม้การติดตั้งแบบเฉลี่ยบานพับเท่า ๆ กันจะไม่ได้ทำให้ถึงขึ้นประตูหลุด แต่ก็จะช่วยให้เราใช้บานประตูได้ยาวนานโดยปราศจากปัญหาบานประตูตกเมื่อใช้งานไปนาน ๆ
จนถึงทุกวันนี้ช่างที่ติดตั้งประตูจำนวนไม่น้อยยังทำการหารเฉลี่ยระยะบานพับตามความยาวประตูเป็นปกติ ซึ่งนั่นแสดงถึงความไม่รู้ หรือรู้แต่ไม่ใส่ใจในหลักการ ส่วนที่รอดๆมาได้ก็เป็นเพราะจำนวนบานพับรับน้ำหนักได้เกินบานประตูที่ใช้งานอยู่มากพอควร ฉะนั้นถ้าใช้ประตูบานหนัก ๆ ที่ต้องใช้ศักยภาพของบานพับเต็มที่ ก็ต้องเพ่งเล็งตำแหน่งบานพับเป็นพิเศษครับ
จากใจ
ZmyHome
กดแชร์เป็นกำลังใจให้ทีมงานด้วยนะครับ
ผู้คนมักให้ความสนใจประตูต่าง ๆ ว่าทำจากวัสดุอะไร มีหน้าตาควรค่าแก่บ้านเราขนาดไหน แต่อุปกรณ์ที่ขับเคลื่อนประตูให้ใช้งานได้ที่สำคัญที่ลืมไม่ได้คือ บานพับ บานพับประตูบ้านที่ใช้กันทั่วไปมีชื่อว่าบานพับปีกผีเสื้อ ที่เรียกว่าปีกผีเสื้อ ก็เพราะมีลักษณะเป็นแกนหมุนตรงกลางและมีปีกยื่นออกมาสองข้าง ด้านหนึ่งขันติดที่บานประตู ส่วนอีกด้านติดที่วงกบ หน้าที่หนึ่งของบานพับคือรับน้ำหนักประตู
บานพับประตูมีหน้าที่สำคัญคือทำให้ประตูเปิดปิดได้ จึงมีคุณสมบัติพื้นฐานที่ต้องการคือ มีความแข็งแรงทนทาน รับน้ำหนักบานประตูเมื่อเปิดปิด การเลือกบานพับประตูจึงขึ้นอยู่กับน้ำหนักของประตูเป็นประเด็นสำคัญ บานประตูทำจากวัสดุหลายประเภทเช่น บานไม้จริง ซึ่งสวยงาม แข็งแรง และหนัก, บานไม้อัด เรียบง่าย เบา, บานพีวีซี เบามาก ดูบ้าน ๆ, บาน HDF ดูแลง่าย ได้ลวดลายพองาม แข็งแรงพอใช้ได้ น้ำหนักพอประมาณ นอกจากนั้นน้ำหนักบานยังขึ้นกับขนาดความกว้างความยาวที่ไม่เท่ากัน
สำหรับประตูเล็ก ๆเบา ๆ การเลือกใช้บานพับไม่ค่อยมีปัญหา เช่น บานประตูพีวีซี จะใช้บานพับซักสองตัวติดที่ส่วนบนและส่วนล่างส่วนละตัวก็เพียงพอ แต่ถ้าเป็นประตูที่หนัก เช่นบานไม้จริงกว้าง 90 ซม. สูง 2 เมตร อาจต้องใช้บานพับถึง 4 ตัวเพื่อช่วยกันรับน้ำหนัก ซึ่งโดยปกติบานพับแต่ละรุ่นจะมีบอกน้ำหนักที่รับได้ต่อบานพับ 1 ตัว ถ้าเรารู้น้ำหนักบาน ก็สามารถรู้จำนวนบานพับที่ควรใช้ได้ทันที เฉลี่ยจำนวนบานพับเท่า ๆ กัน ดูลื่นหูลื่นตาแต่ไม่ถูกหลักการรับแรง
สำหรับความเข้าใจทั่วไป พอได้บานพับมามา 3 ถึง 4 ตัว ก็จัดการแบ่งเฉลี่ยติดที่ระยะห่างเท่า ๆ กันตลอดความสูงบาน ซึ่งเป็นวิธีที่ผิด ช่างที่มีความรู้จะติดบานพับด้านล่าง ๆ ของประตูเพียงตัวเดียวเพื่อทำหน้าที่เป็นจุดหมุด แต่จะติดตั้งบานพับที่เหลือที่ครึ่งบนของตัวบาน เพราะธรรมชาติของจุดหมุนและการทิ้งน้ำหนักของบานซึ่งฉุดตัวประตูให้ตกลงจะเกิดที่บานพับส่วนด้านบนของบานเป็นหลัก ส่วนบานพับด้านล่างรับแค่แรงกดที่บานประตูกดไปที่วงกบเท่านั้น
การติดตั้งจำนวนบานพับให้อยู่ส่วนบนของบานมากหน่อยจึงเป็นการใช้ศักยภาพของบานพับได้สมบูรณ์ที่สุด แม้การติดตั้งแบบเฉลี่ยบานพับเท่า ๆ กันจะไม่ได้ทำให้ถึงขึ้นประตูหลุด แต่ก็จะช่วยให้เราใช้บานประตูได้ยาวนานโดยปราศจากปัญหาบานประตูตกเมื่อใช้งานไปนาน ๆ
จนถึงทุกวันนี้ช่างที่ติดตั้งประตูจำนวนไม่น้อยยังทำการหารเฉลี่ยระยะบานพับตามความยาวประตูเป็นปกติ ซึ่งนั่นแสดงถึงความไม่รู้ หรือรู้แต่ไม่ใส่ใจในหลักการ ส่วนที่รอดๆมาได้ก็เป็นเพราะจำนวนบานพับรับน้ำหนักได้เกินบานประตูที่ใช้งานอยู่มากพอควร ฉะนั้นถ้าใช้ประตูบานหนัก ๆ ที่ต้องใช้ศักยภาพของบานพับเต็มที่ ก็ต้องเพ่งเล็งตำแหน่งบานพับเป็นพิเศษครับ
จากใจ
ZmyHome
กดแชร์เป็นกำลังใจให้ทีมงานด้วยนะครับ
