เรียนรู้โครงสร้างหลังคา แต่ละส่วนเรียกว่าอะไรกันบ้าง?

หลังคา นับเป็นโครงสร้างสำคัญของบ้านที่ทุกครัวเรือนต้องมีเพื่อปกป้องลม แดด ฝน ให้กับบ้าน คอนโด หรือที่พักอาศัยของเรา ซึ่งบางครั้งเราอาจจะเคยเข้าใจแค่เพียงว่า หลังคาก็คือกระเบื้องมุมที่เป็นรูปทรงสามเหลี่ยมที่ช่วยปกป้องเราจากความร้อน สภาพอากาศ และความสกปรกเท่านั้น แต่ที่จริงแล้ว หลังคานั้นก็มีส่วนประกอบอื่น ๆ มากมาย เพราะเป็นโครงสร้างที่ต้องผ่านการคำนวณการรับน้ำหนักต่าง ๆ อย่างเหมาะสมอย่างถูกวิธี เพื่อให้เกิดความคงทน แข็งแรงด้วย บทความนี้จึงจะมาอธิบายถึงโครงสร้างต่าง ๆ ของหลังคาว่าคือส่วนใด และทำหน้าที่อะไรบ้าง เพื่อที่คุณจะสามารถเก็บไว้เป็นความรู้เผื่อในกรณีที่หลังคาคุณอาจมีปัญหาน้ำรั่ว หรือชำรุด จะได้สามารถแก้ไขได้อย่างถูกวิธีและถูกจุด

แป (Batten)

ไม้สี่เหลี่ยมจัตุรัส ที่วางอยู่บนจันทัน มีไว้เพื่อรองรับกระเบื้องหลังคาประเภทต่างๆ โดยมีการวางห่างกันตามขนาดของกระเบื้องที่ใช้ทำหลังคา และวางขนานกับแนวอกไก่

อเส (Stud Beam)

มีลักษณะคล้ายคาน เป็นส่วนที่พาดอยู่บนหัวเสาที่ทำหลังคา และเป็นฐานให้หลังคาเพื่อช่วยยึดและรัดหัวเสา โดยมีหน้าที่รับแรงของโครงหลังคาที่ถ่ายลงสู่เสา โดยทั่วไปอเสมักจะวางอยู่บริเวณริมด้านนอกของเสาเพื่อโอนถ่ายน้ำหนัก

จันทัน (Rafter)

ถ้าหากเคยเห็นหลังคาบ้านส่วนใหญ่จะถูกจัดวางเป็นสามเหลี่ยม นั่นคือฐานของตัวจันทันที่เป็นส่วนเอียงลาดไปตามลักษณะของหลังคา โดยพาดอยู่บนอเส และอกไก่ เพื่อรองรับแปสำหรับรับกระเบื้องมุงหลังคา ซึ่งส่วนใหญ่จันทันจะวางเป็นระยะทุก 1 เมตร โดยจะขึ้นอยู่กับน้ำหนักของวัสดุมุงหลังคา และระยะแปด้วย

อกไก่ (Ridge)

วัสดุที่เหมือนคานอยู่บริเวณส่วนกลางด้านบนของหลังคาทรงจั่วหรือทรงปั้นหยา ซึ่งจะวางพาดอยู่บนดั้งบริเวณสันหลังคา โดยช่วยทำหน้าที่รับน้ำหนักจันทันตามแนวสันหลังคา

ขื่อ (Tie Beam)

ส่วนของโครงสร้างที่วางอยู่บนหัวเสา ในทิศทางเดียวกับจันทัน ทำหน้าที่รับแรงดึงและยึดหัวเสาในแนวคาน แล้วถ่ายน้ำหนักลงสู่เสา และช่วยยึดโครงผนัง หรือถูกเรียอีกอย่างว่าสะพานรับดั้ง

ดั้ง (King Post)

ส่วนที่อยู่ในแนวสันหลังคาในแนวตั้ง ซึ่งตั้งอยู่บนขื่อ เพื่อรองรับอกไก่แทนเสาจริงของที่พักอาศัย โดยมีอกไก่วางพาดตามแนวสันหลังคาเป็นตัวยึด

ทับเชิงชาย หรือ ปั้นลม (Eaves)

ส่วนที่ใช้ปิดหัวท้ายบริเวณริมโครงสร้างหลังคาจั่ว พาดอยู่บนหัวแป และด้านล่างของครอบข้างหลังคาช่วยกันลมไม่ให้ปะทะกับกระเบื้องหลังคาโดยตรง และช่วยกันน้ำฝนไม่ให้เข้าในบ้าน ส่วนใหญ่จะนิยมใช้ไม้จริง หรือไม้สังเคราะห์ รวมถึงช่วยกันนกเข้ามาทำรังด้วย

เชิงชาย (Eaves)

ไม้ที่ใช้ปิดปลายของจันทันทุกตัวที่ลาดเอียงตามแนวชายคามีไม้ปิดเป็นลอน ซ้อนทับเชิงชายและปิดช่องโค้งใต้แผ่นกระเบื้องมุงหลังคา และช่วยปรับแนวชายคาที่ยึดหัวจันทันให้เป็นแนวตรง สวยงาม รวมทั้งช่วยป้องกันการผุเปื่อยของไม้ที่ปลายจันทันอีกด้วย

และนี่ก็คือชื่อเรียกของโครงสร้างหลัก ๆ ของหลังคา ซึ่งถ้าหากคุณสงสัย ลองใช้วันหยุดลองเปิดฝ้าดูโครงสร้างหลังคาที่พักอาศัยของคุณ บางทีคุณอาจจะเห็นมุมมองใหม่บนผนังเพดานที่ซ่อนอยู่ ซึ่งอาจจะช่วยให้คุณเข้าใจกลไกการรับน้ำหนักของหลังคาได้ดีขึ้นก็ได้ รวมถึงได้มองเห็นและตรวจสอบด้วยว่า หลังคาที่พักอาศัยของคุณนั้นมีสภาพชำรุดหรือไม่

หน้าฝนนี้ สำหรับท่านที่พบว่าหลังคาเริ่มพบเห็นร่องรอยการรั่วซึมจากหลังคา มีน้ำหยดจากฝ้าเพดาน ต้องการหาช่างมาซ่อมแซมหรือเปลี่ยนใหม่ สามารถใช้บริการงานหลังคาที่หลากหลายจาก คิวช่าง จองคิวและนัดเวลาได้ที่นี่เลยครับ >> https://th.zmyhome.com/landing/q-chang

จากใจ
ZmyHome
ฝากกดแชร์เป็นกำลังใจให้ด้วยครับ

อ่านบทความอื่นเกี่ยวกับ หลังคา >>
- รางน้ำสำคัญไฉน หลังคาแบบใดควรมีรางน้ำ?

- ช่องน้ำล้นคืออะไร ทำไมจึงสำคัญยิ่งนัก?